Autyzm

Osoby z ASD – zaburzeniami ze spektrum autyzmu każdego dnia stają przed wieloma wyzwaniami ze względu na występujące trudności. Spośród nich można wyróżnić trzy główne sfery nieprawidłowego funkcjonowania: interakcje społeczne, komunikację i zachowanie.

  • Kontakty społeczne są dla nich wyzwaniem zarówno podczas inicjowania jak i prowadzenia rozmowy. Dzieci te mają także trudność z utrzymywaniem kontaktu wzrokowego. Charakterystyczna jest również ich powściągliwość i nieporadność, które powodują, że proste czynności (np. ustawienie się w kolejce, mycie rąk, prowadzenie dialogu) stanowią dla nich skomplikowany proces.
  • Rozwój mowy często jest opóźniony. Niektóre z osób nie  porozumiewają się za pomocą słów, stosując jedynie komunikację niewerbalną: gesty i mimikę. Częstym zjawiskiem są również echolalie, czyli usłyszane bądź przeczytane słowa i zwroty powtarzane przez dziecko. Zazwyczaj nie służą one komunikacji.
  • Repertuar zachowań i form aktywności jest ograniczony – występują stałe, powtarzające się wzorce. Osoby z ASD mają trudność z organizowaniem czasu wolnego. Zabawa często obejmuje te same, powtarzające się czynności. Pole zainteresowań jest zawężone i często przybiera formę fiksacji na jednym obiekcie lub temacie.

Zaburzenia rozwojowe u każdej osoby mogą objawiać się w odmienny sposób. Charakterystyczne dla tego zespołu zaburzeń są również:

  • zwiększona lub zmniejszona wrażliwość na bodźce pochodzące z otoczenia,
  • brak zainteresowania drugą osobą,
  • brak emocjonalnej wzajemności (np. nie współodczuwanie emocji i nie odwzajemnianie uśmiechu),
  • brak umiejętności rozpoznawania tego, co myślą inni, na podstawie ich mimiki, komunikacji werbalnej
    i niewerbalnej.

Na temat autyzmu istnieje również wiele stereotypów, które warto zdementować. Oto niektóre z nich:

  • żyją „w swoim świecie” – osoby ze spektrum mogą sprawiać wrażenie społecznie odizolowanych i nie zainteresowanych kontaktem z innymi, jednak najczęściej po prostu nie potrafią włączyć się do świata osób zdrowych,
  • osoby z ASD są wybitnie zdolne – szczególne, wybiórcze umiejętności pojawiają się, jednak nie są one regułą. Gdy się pojawiają, nie przyczyniają się do zmniejszenia codziennych  trudności w funkcjonowaniu,
  • nie znoszą zmian – potrafią je akceptować, ale ktoś ich musi tego nauczyć,
  • są agresywne – agresja nie występuje u wszystkich dzieci i zazwyczaj wynika z niemożności komunikowania się.

Przykładowe materiały pozwalające poszerzyć wiedzę o autyzmie:

Świat oczami osoby z autyzmem:

Linki

Filmy

Przykładowe filmy poruszające tematykę całościowych zaburzeń rozwoju (ASD – Zaburzenia ze Spektrum Autyzmu; ZA – Zespół Aspergera):